سفت شدن فرمان ماشین بررسی دلایل و راه‌حل‌ها
سیستم فرمان یکی از اصلی‌ترین اجزای کنترل خودرو است و کوچک‌ترین اختلال در عملکرد آن می‌تواند هم ایمنی راننده را به خطر بیندازد و هم نشانه‌ای از وجود مشکل فنی در سایر قسمت‌های خودرو باشد. یکی از مشکلات رایج در سیستم فرمان، سفت شدن آن است؛ مشکلی که بسیاری از رانندگان با آن مواجه شده‌اند. سفت شدن فرمان نه‌تنها رانندگی را دشوارتر می‌کند، بلکه می‌تواند منجر به فرسودگی سریع‌تر قطعات و حتی تصادف شود.
عملکرد سیستم فرمان چگونه است؟
قبل از ورود به دلایل سفت شدن فرمان ماشین، بهتر است کمی با سازوکار سیستم فرمان آشنا شویم. فرمان خودرو وظیفه دارد نیروی دست راننده را به چرخ‌ها منتقل کند تا جهت حرکت خودرو تغییر کند. در خودروهای امروزی، بیشتر از سیستم فرمان هیدرولیکی یا برقی استفاده می‌شود، در سیستم‌های هیدرولیکی، روغن مخصوص از طریق پمپ به سمت جعبه فرمان پمپاژ می‌شود تا چرخاندن فرمان آسان شود و در سیستم‌های برقی، موتور الکتریکی با کمک سنسورها فشار مورد نیاز برای چرخش فرمان را تأمین می‌کند.
حال اگر در هر یک از اجزای این سیستم مشکلی به وجود آید، فرمان سفت می‌شود و حرکت دادن آن به‌سختی انجام می‌گیرد.
دلایل رایج سفت شدن فرمان خودرو
کاهش یا نشتی روغن هیدرولیک
در خودروهایی که سیستم فرمان هیدرولیکی دارند، کاهش سطح روغن یکی از شایع‌ترین دلایل سفت شدن فرمان ماشین آن است. روغن هیدرولیک کمک می‌کند تا فشار لازم برای چرخاندن فرمان تأمین شود. اگر نشتی در شلنگ‌ها یا مخزن وجود داشته باشد، یا روغن قدیمی و فاسد شده باشد، فرمان سفت می‌شود.
- نشانه‌ها: صدا دادن فرمان هنگام چرخاندن، کاهش سطح روغن در مخزن، تغییر رنگ یا بوی سوخته روغن.
- راه‌حل: بررسی مخزن روغن فرمان، تعویض روغن در صورت آلودگی یا کمبود، و رفع نشتی در شلنگ‌ها یا اتصالات.
خرابی پمپ هیدرولیک
پمپ هیدرولیک قلب سیستم فرمان است. اگر این پمپ به درستی کار نکند، فشار لازم برای عملکرد نرم فرمان تأمین نمی‌شود و در نتیجه فرمان سفت می‌شود. فرسودگی پمپ معمولاً به مرور زمان اتفاق می‌افتد.
- نشانه‌ها: سفت شدن ناگهانی فرمان، صداهای زوزه مانند از محفظه موتور هنگام چرخاندن فرمان.
- راه‌حل: بررسی تخصصی پمپ توسط مکانیک، تعویض پمپ در صورت خرابی.
مشکل در تسمه هیدرولیک
تسمه‌ای که پمپ هیدرولیک را به موتور متصل می‌کند نیز در صورت پارگی، شل شدن یا ساییدگی، می‌تواند باعث اختلال در عملکرد سیستم فرمان شود.
- نشانه‌ها: صدای جیرجیر از کاپوت، سفت شدن تدریجی فرمان، لرزش فرمان.
- راه‌حل: بررسی وضعیت تسمه، سفت‌کردن یا تعویض آن در صورت نیاز.
4. خرابی در سیستم فرمان برقی (EPS)
در خودروهایی که به فرمان برقی مجهز هستند، اگر موتور برقی، سنسورها یا واحد کنترل الکترونیکی (ECU) دچار مشکل شود، ممکن است عملکرد نرم فرمان مختل شود.
- نشانه‌ها: خطا در داشبورد مربوط به سیستم فرمان، سفت شدن ناگهانی یا متناوب فرمان، مشکل در چرخش در سرعت پایین.
- راه‌حل: استفاده از دستگاه دیاگ برای بررسی خطای ECU، تعمیر یا تعویض موتور برقی یا سنسور معیوب.
پایین بودن فشار باد لاستیک‌ها
گاهی مشکل از سیستم فرمان نیست! باد کم لاستیک‌ها به‌ویژه در چرخ‌های جلو، باعث ایجاد مقاومت بیشتر هنگام چرخاندن فرمان می‌شود.
- نشانه‌ها: سفتی فرمان هنگام شروع حرکت، کشیده شدن خودرو به یک طرف، افزایش مصرف سوخت.
- راه‌حل: بررسی فشار باد با دستگاه و تنظیم آن طبق استاندارد شرکت سازنده.
خرابی جلوبندی یا قطعات مکانیکی فرمان
در برخی مواقع، ایراد در قطعات مکانیکی سیستم فرمان مانند سیبک‌ها، بوش‌ها یا جعبه فرمان باعث سفت شدن فرمان می‌شود. این نوع خرابی‌ها ممکن است با لرزش یا صدای غیرعادی همراه باشد.
- نشانه‌ها: صدای تق‌تق هنگام چرخاندن فرمان، لرزش فرمان، عدم بازگشت خودکار فرمان به مرکز.
- راه‌حل: بازدید تخصصی جلوبندی و فرمان، تعویض قطعات فرسوده.
سفت شدن فرمان را جدی بگیرید
بی‌توجهی به سفت شدن فرمان نه‌تنها رانندگی را سخت می‌کند، بلکه ممکن است به دیگر بخش‌های سیستم فرمان و حتی موتور آسیب برساند. هرگونه تغییر در عملکرد فرمان باید بلافاصله بررسی شود، زیرا ممکن است نشانه‌ای از خرابی‌های پنهان باشد که در صورت بی‌توجهی، هزینه‌های سنگینی روی دست شما بگذارد.
اروم امداد در کنار شماست
اگر در مسیر، ناگهان فرمان خودروی شما سفت شد و امکان ادامه حرکت نداشتید، نگران نباشید! امداد خودرو اروم امداد با تیمی از کارشناسان حرفه‌ای و مجهز، آماده است تا در محل به کمک شما بیاید. تشخیص دقیق، تعمیر فوری و مشاوره تخصصی را از ما بخواهید. تنها با یک تماس، مشکل شما بررسی و در کمترین زمان برطرف خواهد شد.